Category Archives: Vật lý

Hư Vô: Một tên gọi khác của Thượng Đế?

Nguyễn Hoài Vân02:08 CH @ Thứ Hai – 07 Tháng Tám, 2017 Phần lớn những người Tây phương bắt đầu tiếp cận một cách phiến diện với Phật Giáo đều ngạc nhiên trước sự kiện mục tiêu tối thượng của dòng tâm linh này không phải là Thượng Đế mà là … « Niết Bàn […]

Vật chất trong vũ trụ tồn tại từ hư không hay nó tồn tại ngay từ đầu?

Hiện giới khoa học trên thế giới vẫn chưa có một lời giải thích hoàn hảo nào cho vấn đề này, chỉ có một số lý thuyết vụn vặt, chẳng hạn như nguyên lý bất định của cơ học lượng tử, năng lượng điểm không chân không và các lý thuyết khác. Theo sự hiểu […]

TRẢ LỜI CÂU HỎI VĨ ĐẠI NHẤT: VÌ SAO LẠI LÀ HIỆN HỮU THAY VÌ HƯ VÔ?

rong một thế giới lý tưởng, mỗi câu hỏi triết học phi thường sẽ luôn gắn liền với một giai thoại thú vị về sự xuất hiện của nó. Không may, chúng ta chỉ có thể dự đoán điều gì đã dẫn dắt một triết gia người Đức, nổi tiếng ngày nay với món bánh quy […]

Lý thuyết biến ẩn – Hidden-variable_theory

https://en.wikipedia.org/wiki/Hidden-variable_theory Trong vật lý , các lý thuyết ẩn biến là những đề xuất nhằm đưa ra lời giải thích về các hiện tượng cơ học lượng tử thông qua việc đưa ra các thực thể giả thuyết (có thể không quan sát được). Sự tồn tại của tính không xác định cơ bản đối với một số phép đo được coi là một […]

Observer effect (physics) – Hiệu ứng người quan sát

https://en.wikipedia.org/wiki/Observer_effect_(physics) “Mặc dù “hiệu ứng người quan sát” trong thí nghiệm hai khe là do sự hiện diện của máy dò điện tử gây ra, kết quả của thí nghiệm đã bị một số người hiểu sai để cho rằng tâm trí có ý thức có thể ảnh hưởng trực tiếp đến thực tế. Nhu cầu […]

Superdeterminism – Cơ học lượng tử có loại trừ ý chí tự do không?

Superdeterminism, một giả thuyết lượng tử cấp tiến, nói rằng “sự lựa chọn” của chúng ta là hão huyền TÁC GIẢ John Horgan chỉ đạo Trung tâm Viết về Khoa học tại Viện Công nghệ Stevens. Các cuốn sách của ông bao gồm The End of Science, The End of War và Mind-Body Problems, được cung cấp miễn phí […]

Chủ nghĩa vật lý: Quy giản và Không quy giản

Chủ nghĩa vật lý (còn được gọi là Chủ nghĩa nhất nguyên duy vật – xem các phần về Chủ nghĩa duy vật và Chủ nghĩa nhất nguyên ) là quan điểm triết học cho rằng mọi thứ tồn tại không rộng hơn các đặc tính vật lý của nó và rằng chất tồn tại duy nhất là vật chất . Do đó, nó lập luận rằng tâm […]

Định luật bảo toàn (Conservation law)

Trong vật lý , một định luật bảo toàn phát biểu rằng một thuộc tính cụ thể có thể đo được của một hệ vật lý bị cô lập không thay đổi khi hệ đó phát triển theo thời gian. Các định luật bảo toàn chính xác bao gồm bảo toàn năng lượng , bảo toàn động lượng tuyến tính , bảo toàn động lượng góc và bảo toàn […]

Khi luật nhân quả bị đảo ngược: Một thế giới như trong Tenet có khả thi hay không?

Nếu có nhiều trật tự nhân-quả đồng thời tồn tại, chúng ta có thể lợi dụng nó để tạo ra các công nghệ siêu đột phá. Thế giới của chúng ta vận hành theo quan hệ nhân quả. Mỗi ngày khi tôi tỉnh dậy và chuẩn bị bữa sáng, ấm nước trên bàn sẽ sôi […]

Tính không định xứ và không hiện hữu trong vật lý

09/06/2016 00:00 – Cao Chi Những phát triển trong vòng thập kỷ vừa qua của vật lý đang làm nổi bật hai tính chất quan trọng của thế giới khách quan. Đó là tính không định xứ (non locality) và không hiện hữu (non realism). Quan điểm “không định xứ và không hiện hữu” là phù hợp […]

Quan hệ nhân quả (Vật lý

Tổng quan Nhân quả (còn được gọi là nhân quả , hay nguyên nhân và kết quả ) là yếu tố kết nối một quá trình ( nguyên nhân ) với một quá trình hoặc trạng thái khác ( hiệu ứng ), trong đó nguyên nhân thứ nhất chịu trách nhiệm một phần và thứ hai phụ thuộc một phần vào Đầu tiên. Nói chung, một quá trình […]

Chúa có chơi trò xúc sắc?

Stephen Hawking, Giáo sư vật lí, ĐH Cambridge, Anh Người dịch: Dạ Trạch Bài này đề cập vấn đề tương lai có thể đoán trước được hay không và tương lai có tùy tiện và ngẫu nhiên hay không. Trong thời cổ đại thế giới có vẻ hơi tùy tiện. Tai họa như lũ lụt […]

Tương đồng giữa Khoa học và Phật giáo theo nhà vật lý thiên văn Trịnh Xuân Thuận

Thượng tuần tháng 06/2012, nhà vật lý thiên văn Trịnh Xuân Thuận đã từ Mỹ đến Paris nhận Giải thưởng Prix Mondial Cino Del Duca do giới Hàn lâm Pháp trao tặng. Trước đó, ông đã ghé Làng Mai – miền tây nam nước Pháp – thuyết trình về Khoa học và Phật giáo, đồng […]

Số phận sau cùng của vũ trụ – Ultimate_fate_of_the_universe (WIKI – tiếng anh)

Số phận cuối cùng của vũ trụ là một chủ đề trong vũ trụ học vật lý , có những hạn chế về mặt lý thuyết cho phép các kịch bản có thể xảy ra đối với sự tiến hóa và số phận cuối cùng của vũ trụ được mô tả và đánh giá. Dựa trên những bằng chứng quan sát sẵn […]

Du hành trong thời gian về quá khứ

Để kỷ niệm 100 năm Lý thuyết Tương đối rộng, tạp chí  Scientific American ra số tháng 9/2015 gồm loạt bài viết của một số nhà khoa học có uy tín với nhiều nội dung quan trọng. Sau đây là bài viết của Tim Folger, cộng tác viên National Geographic, về một vấn đề rất […]

Du Hành Thời gian tới tương lai – Về Quá Khứ Có Thể Khả Thi Theo Khoa Học.

Chắc hẳn các bạn đã nghe quá nhiều về các nghịch lý trong du hành thời gian về quá khứ, như định luật bảo toàn năng lượng, nhiệt động học, nghịch lý ông nội…nhưng có phải tất cả những vấn đề đó là rào cản của khoa học về ý tưởng điên rồ này? Thực […]

Vấn đề: Ý thức gây ra sự xụp đổ hàm sóng (consciousness causes collapse)

Cách giải thích von Neumann – Wigner , còn được mô tả là ” ý thức gây ra sự sụp đổ “, là cách giải thích cơ học lượng tử trong đó ý thức được mặc nhiên là cần thiết để hoàn thành quá trình đo lượng tử . Nội dung   1Bối cảnh: quan sát trong cơ học lượng tử 2Sự giải thích 3Phản đối […]

Xụp đổ hàm sóng – Cơ học lượng tử (Wave function collapse)

Trong cơ học lượng tử , sự sụp đổ hàm sóng xảy ra khi một hàm sóng – về cơ bản là trong sự chồng chất của một số vật liệu eigenstate – biến đổi thành một eigenstate duy nhất do tương tác với thế giới bên ngoài. Tương tác này được gọi là một ” quan sát “. Bản chất của phép đo trong cơ học lượng tử kết nối hàm sóng […]

Entropy: Tại sao đời luôn phức tạp hơn ta tưởng

Định luật Murphy phát biểu: “Bất kỳ thứ gì có thể trở nên tồi tệ, thì sẽ trở nên tồi tệ.” (Anything that can go wrong, will go wrong.) Lời tuyên bố hàm súc này ám chỉ tới xu hướng đáng buồn trong đời: gây rắc rối và làm mọi thứ trở nên khó khăn. […]

Vật đen

Trong vật lý học, vật đen tuyệt đối, hay ngắn gọn là vật đen, là vật hấp thụ hoàn toàn tất cả các bức xạ điện từ chiếu đến nó, bất kể bước sóng nào. Điều này có nghĩa là sẽ không có hiện tượng phản xạ hay tán xạ trên vật đó, cũng như không có dòng bức xạ điện từ nào đi xuyên qua vật. Ý […]

Định luật Stefan–Boltzmann

Định luật Stefan–Boltzmann mô tả năng lượng bức xạ từ một vật đen tương ứng nhiệt độ cho trước. Cụ thể, định luật Stefan-Boltzmann nói rằng tổng năng lượng bức xạ trên một đơn vị diện tích bề mặt của một vật đen qua tất cả các bước sóng trong một đơn vị thời gian, , tỷ lệ thuận với lũy thừa bậc 4 của nhiệt độ nhiệt […]

Nếu nhiệt không thể truyền qua chân không, tại sao mặt trời lại nóng?

“Không gian vũ trụ là một môi trường chân không gần như hoàn hảo; vậy nhiệt truyền qua môi trường đó bằng cách nào?” Rất nhiều người lúng túng trước câu hỏi này. Nói một cách đơn giản, nhiệt cần có một “phương tiện” nào đó để di chuyển trong chân không. Và nếu có […]

Có thật Vật lý Lượng tử về thí nghiệm 2 khe có chứng minh Ý thức tác động tới Vật chất như lời của các bài viết Nguỵ Khoa Học ?

Does the change in the behaviour of particles seen in Young’s double-slit experiment really suggest that consciousness can alter matter and exist separately from the brain? Any student of physics, and in particular quantum mechanics will tell you that reading articles in the media that concerns any element of quantum physics can be a minefield. […]

Quantum mind

Not to be confused with Quantum cognition. The quantum mind or quantum consciousness[1] is a group of hypotheses which proposes that classical mechanics cannot explain consciousness. It posits that quantum mechanical phenomena, such as quantum entanglement and superposition, may play an important part in the brain’s function and could form the basis for an explanation of consciousness. Assertions that consciousness is somehow quantum-mechanical can overlap with quantum mysticism, a pseudoscientific movement […]

4 viễn cảnh tận thế của vũ trụ

Các nhà khoa học đã đưa ra 4 viễn cảnh tận thế của vũ trụ là Cái Chết Nóng, Vụ Co Lớn, Vụ Rách Lớn và Sự Thay đổi Lớn. Vụ Nổ Lớn (Big Bang) sinh ra vụ trũ. Đồ họa: SPL Cái Chết Nóng (Death Heat – Big Freeze) Viễn cảnh đầu tiên được đưa […]

Sơ lược về cơ học lượng tử

Cơ học lượng tử (tiếng Anh: Quantum mechanics) là một trong những lý thuyết cơ bản của vật lý học. Cơ học lượng tử là phần mở rộng và bổ sung vủa cơ học Newton (còn gọi là cơ học cổ điển) đặc biệt là tại các phạm vi nguyên tử và hạ nguyên tử. […]

Bức xạ Mặt Trời

Bức xạ mặt trời là dòng vật chất và năng lượng của Mặt Trời phát ra. Đây chính là nguồn năng lượng chính cho các quá trìnhphong hóa, bóc mòn, vận chuyển, bồi tụ trên Trái Đất, cũng như chiếu sáng và sưởi ấm cho các hành tinh trong hệ Mặt Trời. Bức xạ hạt Bức xạ hạt hay còn gọi là gió Mặt Trời chủ yếu gồm các proton và electron. Đa phần thì chúng có hại cho […]

Chủ nghĩa duy vật – Chủ nghĩa duy vật lý

Trong triết học, chủ nghĩa duy vật là một hình thức của chủ nghĩa duy vật lý (physicalism) với quan niệm rằng thứ duy nhất có thể được thực sự coi là tồn tại là vật chất; rằng, về căn bản, mọi sự vật đều có cấu tạo từ vật chất và mọi hiện tượng đều là kết quả của các tương tác vật chất. […]

Hợp trội luận và Quy giản luận: đối lập và song hành

Là quan niệm trung tâm của lý thuyết các hệ thống phức tạp, emergence đang được ca ngợi một cách toàn diện (và đúng đắn). Phải chăng reductionism đã mất hết khả năng nhận thức, như một số nhà tư tưởng nghi ngờ? Về mặt thuật ngữ: Trước tiên, xin bày tỏ sự lúng túng […]

Hôm nay, định nghĩa 1kg sẽ được tính bằng ánh sáng

Hôm nay 20/5, không chỉ là ngày đo lường quốc tế đo lường (World Metrology Day) mà còn sẽ cột mốc đánh dấu sự kiện: khái niệm 1kg sẽ hoàn toàn thay đổi so với những gì mà chúng ta biết trong 130 năm qua. Từ xưa, khái niệm kg được định nghĩa bằng một […]

Định Nghĩa Lại Kilogram – Một Thành Tựu Khoa Học To Lớn

Định Nghĩa Lại Kilogram – Một Thành Tựu Khoa Học To Lớn Nguyên mẫu Kilogram Quốc tế (Le Grand K) – nguồn ảnh: NPR Thế giới vừa có một định nghĩa mới về Kilogram, đơn vị tiêu chuẩn của khối lượng. Thay đổi này chính thức có hiệu lực vào ngày Đo lường Thế giới (20/5), […]

Từ xác định đến bất định

Bất định lượng tử Cơ học Newton đã thống trị nền vật lý qua nhiều thế kỷ. Với nó, mọi thứ đều tuân theo quy luật, xác định và tuyệt đối. Đến thế kỉ 20, với việc Einstein phát minh ra Thuyết Tương Đối (1905, 1915), Max Plank đề xuất khái niệm lượng tử, Werner Heisenberg phát minh ra Nguyên lý Bất định và sự ra đời của cơ […]

Nguyên lý bất định

Theo ý kiến của tôi, cơ học lượng tử là một thành tựu văn hoá mang tính phổ quát của nhân loại. Tôi vẫn nhớ lần đầu tiên mình thực sự hiểu được cơ học lượng tử là lúc tôi học năm thứ 3 đại học. Sau đó trong một vài ngày, tôi đi ngoài […]

SẮC BẤT DỊ KHÔNG, XÁC ĐỊNH TỨC LÀ BẤT ĐỊNH VÀ NGƯỢC LẠI

Từ xác định đến bất định Bát Nhã Ba La Mật Đa Tâm Kinh có một câu rất nổi tiếng : Sắc bất dị Không, Không bất dị Sắc; Sắc tức thị Không, Không tức thị Sắc 色不異空、空不異色、色即是空、空即是色. Nghĩa là Vật chất không khác cái Không (nothingness), cái Không không khác Vật chất; Vật chất […]

7 giả thuyết kỳ lạ nhất về vũ trụ mà các nhà khoa học đã từng đưa ra

Vũ trụ luôn luôn ẩn chứa vô vàn những điều bí ẩn. Tuy nhiên đó cũng là lý do khiến nhiều nhà khoa học đã đưa ra những giả thuyết vô cùng kì lạ về nó. Chúng ta đã trải qua một chặng đường dài kể từ thời vẫn còn tồn tại học thuyết “Trái […]

Nghịch lý Fermi: Người ngoài hành tinh ở đâu cả rồi?

  Đó là một cảm giác lạ lùng, khó tả khi vào những đêm trời quang gió mát, tại một nơi ít bị ô nhiễm ánh sáng, chúng ta nhìn lên bầu trời và thấy cảnh tượng này:   Hẳn nhiều người trong chúng ta sẽ choáng ngợp trước vẻ đẹp kì vĩ kia. Chúng […]